از پرکاربردترین گاز‌های مبرد (با منشا طبیعی, و غیر طبیعی)گاز مبرد و انواع آن می توان به موارد ذیل اشاره کرد که در ادامه به معرفی و بررسی آن ها می‌پردازیم.

پرکاربردترین گاز‌های مبرد؛

R134a – R407C – R404A – R410A – R22

 R134a

تترافلوئورواتان, یا R134a, از دو اتم کربن، دو اتم هیدروژن و چهار اتم فلور, تشکیل می‌شود. فرمول شیمیایی این گاز نیز, CF3CH2F است. همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم, این مبرد از دسته HFC به حساب می‌آید, و بنابراین تاثیری بر روی لایه ازون نمی‌گذارد. این ماده مبرد غیر مشتعل, و غیرانفجاری است, و میزان سمی بودن آن نیز, در حد استاندارد است.

دمای جوش R134a منفی26.1 درجه سانتی‌گراد است, و دیگر خواص ترمودینامیکی, این مبرد نیز, تقریبا با R12, مشابه هست. در نتیجه می‌توان, از R134a به عنوان جایگزینی برای, R12 استفاده کرد. هرچند باید توجه کرد که, تغییراتی باید در تجهیزات سیستم تبرید, صورت بگیرد.

R407C

این ماده مبرد یک جایگزین معمول برای R22, محسوب می‌شود. R407C مخلوطی از چند هیدروفلوئوروکربن, مانند: دی‌فلوئورومتان و پنتافلوئورومتان است, که خواص ترمودینامیکی لازم برای, قرار گرفتن در سیکل‌های تبرید را دارد.

در سیستم‌های تبرید جدید، استفاده از R407C, رواج بیش‌تری دارد. همچنین این ماده مبرد, توانایی کار کردن در سیکل‌های دما متوسط را, نیز دارد.

R404A

این ماده مبرد نیز, یک جایگزین ایمن برای R22, به شمار می‌آید. از مزیت‌‌های R404A, می‌توان به بازه دمایی که می‌تواند در آن کار کند, اشاره کرد؛ این ماده مبرد, در سیستم‌هایی که دمایی بین منفی 45 تا مثبت 15 درجه سانتی‌گراد را لازم دارند, می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

خواص ترمودینامیکی R404A, شباهت زیادی با R22 دارد, و حتی در مواردی عملکرد بهتری نسبت, به این گاز دارد. همچنین R404A, به راحتی با آب و هوا واکنش نشان نمی‌دهد, و بدون رنگ و غیرمشتعل نیز هست. البته, تماس مستقیم پوست بدن با R404A می‌تواند, مضر باشد.

 R410A

این ماده مبرد, از ترکیب چند هیدروفلوئوروکربن, تشکیل می‌شود. به دلیل اینکه کلر در ترکیب آن وجود ندارد, آسیبی برای لایه ازون به بار نمی‌آورد. همچنین با استفاده از این مبرد, می‌توان به بازدهی بیش‌تری نسبت به, R407C و R22 دست یافت.

ظرفیت تبرید و فشار بالا, R410A را به گزینه‌ای بهتر نسبت به, R22 تبدیل می‌کند. بنابراین این گاز, گزینه‌ای محبوب برای استفاده در سیستم‌های تهویه، سیستم‌های تبرید صنعتی و خنک‌کننده, محسوب می‌شود.

 R22

این مبرد, پیش از این پرکاربرد بود, و پس از اینکه مشخص شد, استفاده از آن می‌تواند به لایه ازون صدمه وارد کند, استفاده از آن کاهش پیدا کرد. R22 از دسته HCFC, به حساب می‌آید, و به دلیل وجود کلر در ترکیب شیمیایی آن, برای محیط زیست مضر است. یکی از جایگزین‌های گاز R22, گاز R410A می‌باشد, که پیش از این به آن اشاره کردیم. البته مقرر شده است که, در سال 2020 نیز, برنامه‌ای برای جایگزینی R410A با مبردهای دیگر آغاز شود, و به طور تدریجی استفاده از این ماده نیز کاهش یابد. به نظر می‌رسد مبرد R32, قرار است جایگزین آن شود, که عدد GWP آن, یک سوم R410A است.

جهت مشاوره، خرید و یا استعلام قیمت کلیک کنید.

گاز مبرد شاید مهم‌ترین عضو یک سیستم تهویه مطبوع باشد, که وظیفه دارد گرما را از یک محیط جذب کرده, و به محیطی دیگر منتقل کند. البته که این انتقال گرما به خودی خود رخ نمی‌دهد. با استفاده از تجهیزاتی مانند: کمپرسور, اواپراتور و کندانسور, که عضو‌های حیاتی یک سیستم تهویه به حساب می‌آیند, این رویه صورت می‌گیرد. ماده مبرد در زمان طی کردن یک سیکل به طور مرتب از حالت مایع به گاز تبدیل می‌شود. آنگاه دوباره با سرد شدن, از گاز به مایع تغییر حالت می‌دهد.

انواع مبرد

در اطراف ما سیستم‌های تبرید بسیار زیادی وجود دارند, که در آن‌ها از  مبرد استفاده می‌شود. در هرکدام از این سیستم‌ها, نیز از مواد مختلفی به عنوان ماده مبرد, استفاده شده است. هرکدام از این گاز, مزایا و معایب خود را دارند. یکی از مهم‌ترین معایب  این ماده , تاثیر مخربی است که می‌تواند, بر روی محیط زیست داشته باشد. به همین دلیل, نیز دانشمندان جهان در پی این هستند که ماده ای که ضرر کمتری برای محیط زیست داشته باشد را, تولید و مورد استفاده قرار دهند.

دسته بندی

مواد مبرد را بر اساس ترکیب شیمیایی موجود در آن‌ها, دسته‌بندی می‌کنند. معروف‌ترین آن‌ها, شامل خانواده کلروفلوئوروکربن‌ها‌(CFC), هیدروکلروفلوئوروکربن‌ها‌(HCFC), هیدروفلوئوروکربن‌ها‌(HFC) و مبرد‌های طبیعی می‌شود. فرئون‌ها و هالوکربن‌ها, نیز به طور مصنوعی به دست می‌آیند. این دسته‌بندی‌‌ها, به همراه معروف‌ترین اعضای آن, در زیر آمده است:

کلروفلوئوروکربن‌ (CFC): R114، R113، R12، R11 و R115

هیدروکلروفلوئوروکربن (HCFC): R22 و R123

هیدروفلوئوروکربن (HFC): R134a، R404A، R407C، R410A

تاثیر مبرد بر محیط زیست

تاثیر مواد مبرد بر محیط زیست را نیز, با دو عدد موسوم به پتانسیل تخریب لایه ازون, (ODP), و پتانسیل گرمایش جهانی (GWP), توصیف می‌کنند. عدد ODP, مقداری در بازه صفر تا یک دارد, که هرچه این عدد به یک نزدیک‌تر باشد, نشان‌دهنده آن است که, پتانسیل بیش‌تری برای تخریب لایه ازون دارد. عدد ODP مبرد‌های کلروفلوئوروکربن, به طور معمول زیاد است؛ چراکه, در ترکیب شیمیایی آن‌ها کلر وجود دارد. به دلیل همین موضوع نیز, امروزه دیگر از گاز‌های CFC, به عنوان ماده مبرد استفاده نمی‌شود.

مقادیر GWP می‌تواند, از صفر تا چند هزار تغییر کند. همانند عدد قبلی, هرچه GWP بزرگ‌تر باشد, نشان‌دهنده آن است که تاثیر منفی گاز بر گرمایش جهانی بیش‌تر است. گازهای HCFC نیز, با اینکه به نسبت گازهای CFC, عدد GWP کمتری دارند, اما همچنان GWP آن‌ها نیز, زیاد است. بنابراین امروزه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

جهت مشاوره، خرید و یا استعلام قیمت کلیک کنید.

هواساز یا هوارسان به دستگاهی گفته می شود که عملیات گرماگیری از محیط و یا گرمادهی به محیط را در حجم هوای زیاد و با فشار استاتیک بالا جهت پرتاب بیشتر از طریق کانال امکان پذیر می سازد . هواسازها همانند فن کویل ها با داشتن فن دمنده و مبدل حرارتی و البته تجهیزات بیشتر و پیشرفته تر از جمله دستگاههای نام آشنای سیستم های تهویه مطبوع به شمار می روند.خروجی هواساز، هوای مطبوع و مناسب محیط است که حجم، رطوبت، میزان آلایندگی و دمای خروجی در آن ها قابل تنظیم است.

برای شناخت بیشتر این دستگاه با ما همراه باشید….

اجزای تشکیل دهنده هواساز:

هر دستگاه هواساز شامل بخش های متفاوتی می باشد. یک دستگاه هواساز ممکن است بعضی از اجزا را داشته و یا نداشته باشد. بنا بر کاربری یک فضا، مهندس مشاور، یک هواساز را طراحی می کند.

هر هواساز دارای چند بخش تشکیل دهنده اصلی می باشد که در ادامه به مهم‌ترین آن ها می پردازیم.

بدنه هواساز

بدنه یا کابین یا باکس هواساز، محفظه ای است که همه تجهیزات هواساز از قبیل دمنده، فیلترها، کویل ها و رطوبت زن ها در آن قرار دارند.

فن دمنده:

فن دمنده یا پروانه وظیفه هدایت هوا از روی تجهیزات داخل هواساز )فیلترها و کویل ها) را بر عهده دارد.

این فن هوای مطبوع را جهت ورود به کانال تامین می کند.

جعبه اختلاط هوا:

Mixing Box یا جعبه اختلاط هوا، در هواسازهایی وجود دارد که علاوه بر آن که هوای داخل را مکش کرده، نیاز است که هوای بیرون (Fresh Air) به آن بیافزاید و اختلاطی از دو هوای برگشتی و تازه را به وجود بیاورد.

کویل ها:

این بخش در هواساز وظیفه اصلی تغییر دمای هوا را بر عهده دارند. کویل ها می توانند به وسیله آبی که در آن ها گردش می کند، گرمای هوا را گرفته و یا هوا را گرم کنند. جنس این کویل ها معمولا از لوله های مسی پوشیده شده از فین های آلومینیومی می باشد.

تعداد ردیف و اندازه این کویلها بسته به ظرفیت سرمایی و گرمایی متفاوت می باشد.

نوع دیگری از این کویل ها وجود دارد که به جای گردش آب در آن، از مبرد استفاده می شود.

در این کویلها مبرد عملیات گرماگیری را انجام می دهد. این کویل ها همان کویل های DX می باشند.

فیلترها:

یک دستگاه هواساز ممکن است از یک یا چند فیلتر به طور همزمان بهره ببرد. فیلترها به منظور پاک کردن هوا از آلایندگی ها می باشند. بسته به کاربری فضا نوع و تعداد این فیلترها متغیر می باشد. از انواع مختلف فیلترها می توان به فیلترهای آلومینیومی، کیسه ای، هپا، الپا و فیلترهای کربن اکتیو و الکترواستاتیک اشاره کرد.

همه فیلترها در همه کاربری ها مورد نیاز نیستند. برای مثال در فضاهای آزمایشگاهی و بیمارستانی که نیاز به خلوص هوای بالا داریم، استفاده از فیلترهای هپا در کنار فیلترهای دیگر بسیار متداول است.

فیلترها باید هرچند وقت یکبار تمیز و  تعویض گردند در غیر اینصورت باعث کاهش راندمان دستگاه می شوند.

رطوبت زن :

در همه دستگاههای هواساز وجود ندارد و با توجه به اقلیمی که هواساز در آن قرار می گیرد و یا زمانی که محیط تهویه شونده نیاز به رطوبت در هوا دارد، از رطوبت زن ها استفاده می شود.

تجهیزات کنترلی و تابلو :

قطعات و سنسورهای دما و رطوبت، شیرها و دیگر اجزایی که به وسیله آن عملکرد یک دستگاه هواساز کنترل می گردد را شامل می شود.

هواساز چگونه کار می کند؟

هواساز ها با توجه به اجرای آن ها به سه شکل می توانند هوای محیط را خنک کنند.

یک دسته از هواسازها کاملا هوای بیرون را به داخل کابین مکیده و پس از خنک سازی به محیط می فرستد.

به این دسته هواسازها، Full Fresh گفته می شود.

دسته دوم هواسازهایی هستند که تماما هوای برگشتی از داخل محیط را دوباره به دمای مطلوب رسانده و به محیط برمی گردانند. این هواسازها Full Return نامیده می شوند.

دسته سوم هواسازهایی هستند که هم از هوای بیرون و هم از هوای برگشتی محیط تغذیه می شوند.

حال که روش مکش هوا به داخل هواساز را فهمیدیم به ادامه کار می پردازیم. هوا به داخل کابین مکیده شده ، از روی فیلترها عبور کرده و به مبدل حرارتی یا همان کویل ها می رسد. مبدل حرارتی یا کویل که در آن جریان آب یا مبرد برقرار است وظیفه گرفتن یا دادن گرما از هوا یا به هوا را برعهده دارد. سپس هوایی که تمیز شده و به دمای مطلوب رسیده است از طریق کانال به بخشهای مختلف محیط فرستاده می شود.

کاربردهای هواساز:

هواسازها معمولا، در پروژه هایی که نیاز به حجم هوای بالا برای تهویه یک فضای نسبتا بزرگ با شرایط دما و رطوبت خاص باشد، بسیار مورد استفاده قرار می گیرند.

هواسازها در بیمارستان، هتل، پاساژ، هایپرمارکت، مساجد، دانشگاه و …. معمولا به همراه چیلر عملیات تهویه مطبوع را انجام می دهند.

مزایا و معایب هواساز:

قابلیت کنترل دما و رطوبت هوا را دارند.

ابعاد بزرگی دارند و معمولا در اتاق مخصوص هواساز یا محیط بیرون قرار داده می شوند.

دارای ظرفیت های بالای سرمایش و گرمایش می باشند.

حجم هوای بسیار زیادی را از طریق کانال به قسمت های مختلف می رسانند.

بسته به نوع  و تعداد تجهیزات به کار رفته در آن ها قیمت های کاملا متفاوتی در یک ظرفیت هوادهی یکسان دارند.

انتخاب درست و با کیفیت قطعات، در کارایی این دستگاهها بسیار تاثیر گذار است.

نیاز به مراقبت و تعمیر و نگه داری بیشتری دارند.

حجم بالای کانال کشی در آن ها از جمله معایبشان به شمار می رود.

جمع بندی

هواسازها جزو دستگاههای بسیار مهم در صنعت تهویه مطبوع به شمار می آیند. شناخت این دستگاهها و آشنایی هرچه بیشتر با قطعات و نحوه عملکرد یک دستگاه هواساز موجب انتخاب بهتر آن برای پروژه های مختلف می باشد. در این مقاله سعی شد تا پس از معرفی دستگاه هواساز، نحوه عملکرد و قطعات تشکیل دهنده آن را به صورت خلاصه و مفید خدمت شما ارایه دهیم. هواسازها دستگاههایی سفارشی ساز هستند و برای هر پروژه ویژگی های منحصر به فرد همان پروژه را دارند.

جهت مشاوره، خرید و یا استعلام قیمت کلیک کنید.