بلوور چیست؟
بلوور چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت بلوور (Blower)، به معنی دمنده، یکی از قطعات مهم و اساسی در سیستمهای تهویه مطبوع مانند داکت اسپلیت ها و فن کویل ها است که نقش اصلی آن دمیدن هوا و جابجایی آن در محیط میباشد. در حقیقت، بلوور بخشی از یونیت داخلی این دستگاه هاست که با استفاده از پروانهای استوانهای شکل، مشابه با پروانههای کولر آبی، هوا را به جریان میاندازد. نیروی محرکه این پروانه توسط موتور فن تأمین میشود.
بلوور با مکش هوا و عبور آن از کویلهای سرمایشی یا گرمایشی، هوای مطبوع و مناسب را به فضای داخلی ساختمان منتقل میکند. به همین دلیل، کارکرد صحیح آن تاثیر مستقیمی بر کیفیت و عملکرد کل سیستم تهویه مطبوع دارد.
عملکرد در دستگاههای تهویه مطبوع
بلوور نقش کلیدی در جابجایی هوا در سیستمهای تهویه مطبوع دارد. عملکرد بلوور بهگونهای تنظیم میشود که با چرخش پروانهها، هوای خنک یا گرم از دستگاه خارج شده و به محیط مورد نظر هدایت شود. این جریان هوا از طریق بخشهایی به نام حلزونی یا هوزینگ مدیریت میشود. حلزونی نهتنها وظیفه هدایت هوا را دارد، بلکه سرعت و جهت جریان هوا را نیز تنظیم میکند.
انواع و مقایسه آنها
بلوورها از لحاظ مواد سازنده و نوع طراحی به چند دسته اصلی تقسیم میشوند. هرکدام از این انواع دارای مزایا و معایب خود هستند که در ادامه به آنها میپردازیم:
۱. بلوور فلزی
این نوع اغلب از جنس گالوانیزه یا آلومینیوم ساخته میشوند. این نوع بلوورها بهعنوان نخستین نسل از دمندهها شناخته میشوند و اغلب در دستگاههای برندهای معتبر و قدیمی یافت میشوند. بلوورهای فلزی به دلیل طول عمر بالا و بازدهی بهتر نسبت به انواع دیگر، هنوز هم در برخی سیستمهای تهویه مطبوع حرفهای مورد استفاده قرار میگیرند.
مزایای :
- طول عمر بالا: بلوورهای فلزی به دلیل ساختار مقاوم خود عمر طولانیتری دارند.
- کارایی بهتر: به دلیل مواد سازنده باکیفیت، این نوع بلوورها توانایی بیشتری در جابجایی هوا دارند.
معایب:
- وزن بالا: به دلیل جنس فلزی، بلوورهای فلزی نسبت به انواع دیگر سنگینتر هستند.
- هزینه بالاتر: تولید و نگهداری بلوورهای فلزی هزینهبرتر است.
۲. بلوور پلاستیکی
این نوع بیشتر در دستگاههای تهویه مطبوع چینی و برندهای اقتصادی استفاده میشوند. این نوع بلوورها به دلیل تغییرات دمایی که در طول زمان در دستگاه اتفاق میافتد، دچار تغییر شکل میشوند و بالانس خود را از دست میدهند. این موضوع منجر به ایجاد صداهای مزاحم و حتی از کار افتادن سیستم میشود.
مزایای :
- قیمت مناسب: بلوورهای پلاستیکی به دلیل مواد سازنده ارزانتر، قیمت پایینتری دارند.
معایب :
- تغییر شکل در دماهای مختلف: این نوع بلوورها با گذشت زمان و تغییرات دمایی، از حالت بالانس خارج میشوند.
- صدای بیشتر: با تغییر شکل بلوورهای پلاستیکی، صدای سیستم بهطور قابل توجهی افزایش مییابد.
۳. بلوور ABS
برای حل مشکلات بلوورهای پلاستیکی، برخی تولیدکنندگان بلوورهایی از جنس ترپلیمر یا ABS را تولید کردهاند. این نوع مواد به دلیل مقاومت بیشتر در برابر تغییر شکل، در برخی دستگاههای تهویه مطبوع استفاده میشوند. با این حال، بلوورهای ABS نیز مانند بلوورهای پلاستیکی در شرایط دشوار محیطی عملکرد ضعیفی دارند و بیشتر برای مقاصد تبلیغاتی بهعنوان محصولاتی با دوام معرفی میشوند.
مزایا :
- مقاومت بالاتر نسبت به پلاستیک: بلوورهای ABS در مقایسه با انواع پلاستیکی مقاومت بیشتری در برابر تغییر شکل دارند.
معایب :
- عملکرد نامناسب در شرایط دشوار: این نوع بلوورها در شرایط کاری سخت بهاندازه کافی مقاوم نیستند و به مرور زمان دچار مشکل میشوند.
۴. بلوور پلی آمید
بلوورهای پلی آمید که از تکنولوژیهای مدرن در تولید آنها استفاده شده، بهعنوان یکی از بادوامترین انواع بلوورها پس از بلوورهای فلزی شناخته میشوند. پلی آمید یک پلیمر طبیعی است که پس از کشف خواص آن، بهصورت مصنوعی تولید شده و در صنایع مختلف از جمله سیستمهای تهویه مطبوع به کار میرود.
مزایا:
- مقاومت بالا در برابر تغییر شکل: بلوورهای پلی آمید مقاومت بسیار بالایی در برابر دفرمینگ دارند.
- صدای کمتر: به دلیل نوع جنس و ساختار، این نوع بلوورها صدای کمتری در حین کار ایجاد میکنند.
- دوام بیشتر: در مقایسه با بلوورهای ABS و پلاستیکی، بلوورهای پلی آمید طول عمر بیشتری دارند.
معایب:
- محدودیت در تنوع: یکی از نقاط ضعف این نوع بلوورها، محدودیت در انواع و مدلهای مختلف است.
انتخاب بلوور مناسب برای دستگاههای تهویه مطبوع
انتخاب بلوور مناسب برای سیستم تهویه مطبوع اهمیت زیادی دارد. چندین فاکتور کلیدی در انتخاب بلوور تأثیرگذار هستند که عبارتند از:
- ظرفیت حرارتی و برودتی دستگاه: توان سرمایشی یا گرمایشی دستگاه تعیین میکند که چه نوع بلووری با چه ظرفیتی باید استفاده شود.
- ظرفیت موتور فن: موتور فن باید توانایی چرخاندن بلوور با حجم و ظرفیت مورد نیاز را داشته باشد.
- مقدار حجم باد مورد نیاز: هر دستگاه برای کارایی بهینه به حجم خاصی از جریان هوا نیاز دارد که باید توسط بلوور تأمین شود.
- محل قرارگیری بلوور: بلوور بسته به طراحی دستگاه ممکن است در بخش جلو یا پشت اواپراتور نصب شود. این موضوع بر عملکرد و انتخاب بلوور تأثیر دارد.
- جای قرارگیری کویل آب گرم: موقعیت قرارگیری کویلهای گرمایشی و سردکننده در انتخاب نوع و قدرت بلوور نقش دارد.
نتیجهگیری
بلوور یکی از اجزای اساسی و تأثیرگذار در عملکرد سیستمهای تهویه مطبوع است. انتخاب نوع مناسب بلوور، نهتنها بر عملکرد دستگاه بلکه بر دوام و کارایی کلی سیستم نیز تأثیر میگذارد. بلوورهای فلزی به دلیل مقاومت و طول عمر بالا مناسب پروژههای حرفهای هستند، در حالی که بلوورهای پلاستیکی و ABS معمولاً در دستگاههای اقتصادی و برندهای ارزانتر به کار میروند. بلوورهای پلی آمید نیز با مقاومت و صدای کمتر بهعنوان یکی از گزینههای مناسب معرفی میشوند.